Menu

Onderdeel van Pixfactory

9 tips om de kans op een tekenbeet te minimaliseren

Dit artikel was afgelopen jaren één van de “populairdere” artikelen op natuurfotografie.nl en hoewel dat een leuk gegeven zou moeten zijn, is het in dit geval alleen maar extra reden tot zorg. Het aantal teken blijft elk jaar toenemen, evenals het aantal tekenbeten en de daarmee gepaard gaande ziektegevallen. Wij fotografen, zijn helaas een doelgroep. Een volledige genezing is niet altijd mogelijk, dus het voorkómen van tekenbeten blijft van enorm belang. In het kader van de Week van de Teek 2017 hierbij nogmaals onze tips om onnodig tekenleed te voorkomen.
teek
Teek van de week! Fotograaf: Roeselien Raimond

Nog niet eens zo heel lang geleden was het mogelijk om heerlijk een hele dag door het gras te rollen zonder je gezondheid ernstig in gevaar te brengen. Hoe anders is dat nu….?!

Wij hoeven hier niet bang te zijn voor leeuwen, slangen of giftige spinnen, maar onze natuur wordt geterroriseerd door een misschien wel net zo gevaarlijk wezen: de teek. In Nederland is gemiddeld één op de vijf teken (20 procent) besmet met de Borrelia bacterie, die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Jaarlijks worden 1 miljoen mensen door een teek gebeten en 25.000 mensen krijgen daadwerkelijk Lyme.

Met het warmer wordende weer is het startsein voor teken gegeven. Wil je geen enkel risico lopen dan moet je in deze periode de natuur volledig vermijden. Aangezien dit voor ons natuurfotografen bijna gelijk staat aan stoppen met ademhalen is dit natuurlijk geen optie. Gelukkig zijn er een aantal dingen die we wél kunnen doen om het risico op een tekenbeet aanzienlijk te verminderen:

Teek in de natuur
Teek in de natuur. Fotograaf: Henri van Vliet

1. Vermijd de plaatsen waar een teek zich kan bevinden.

Het goede nieuws is dat – in tegenstelling tot wat het hardnekkig fabeltje beweert- teken niet uit bomen vallen. Het slechte nieuws is, dat ze zich vrijwel overal waar het groen is kunnen bevinden; in struiken, in het gras, op overhangende planten en in allerlei andere begroeiing, zelfs in de tuin. Laten dit nu net de plaatsen zijn waar je je als natuurfotograaf het liefst bevindt. Probeer, om het risico zoveel mogelijk te beperken, in ieder geval niet lang en uitgebreid in het hoge gras te gaan liggen, of je in dat struikje te verstoppen. Zeker op warme dagen is de kans op teken daar groot. Op Tekenradar kun je checken wat de tekenverwachting in een bepaald gebied is.

2. Pak jezelf zo goed mogelijk in.

Draag hoofdbedekking, lange mouwen en lange broeken, stop je hemd in je broek en je broek in je sokken. Je zweet je ongans en je loopt erbij als een mummie, maar je maakt het teken in ieder geval niet eenvoudig. Lichtgekleurde kleding maakt het makkelijker de teken te signaleren en tijdig te verwijderen. Goed gekleed zijn biedt helaas nog steeds geen volledige bescherming tegen teken. De nimfen (babyteekjes) zijn soms kleiner dan een millimeter en kunnen door de kleinste gaatjes de blote huid bereiken. Ook liften teken graag mee op kleding om in een onbewaakt moment alsnog hun slag te slaan.

3. Smeer je in met een insectenwerend middel met 30- 50% DEET.

Dit middel is o.a. bij de drogist te koop en wordt direct op de huid aangebracht. Uit nieuw onderzoek is gebleken dat DEET neurotoxische effecten heeft, zowel bij insecten als bij mensen en andere zoogdieren. Het al dan niet gebruiken van dergelijke middelen is dus een kwestie van twee kwaden afwegen.

4. Smeer je kleding in met een insectenwerend middel.

Spuit je kleding in met Deetspray of draag met Deet geïmpregneerde broeken. Ook hier geldt dat DEET geen onschuldig goedje is, maar een wapen tegen een mogelijk nog gevaarlijker vijand.

5. Zorg dat er een tekenverwijderaar in je fototas zit.

Het binnen 24 uur verwijderen van een teek vermindert de kans op Lyme aanzienlijk.

6. Controleer na een bezoekje aan de natuur altijd grondig op teken.

Teken hebben een voorkeur voor de meest lastig te controleren plekken van je lichaam zoals oksels, liezen, knieholtes, bilspleet, nek en achter de oren. Daarbij zijn ze soms zo klein dat je ze makkelijk over het hoofd ziet. Een spiegel en een loep kunnen daarbij van nut zijn. Mocht je een partner hebben, dan kun je wellicht elkaar controleren en zo het nuttige met het aangename verenigen.

7. Was bij thuiskomst je kleren.

Hoewel de meningen over het nut van een wasmachinebeurt verdeeld zijn, is het onder het mom van ‘Baat het niet, dan schaadt het niet’ toch aan te raden je kleding na afloop te wassen.
Omdat teken een niet al te warme wasbeurt overleven, is het advies om minimaal 30 minuten op 60ºC te wassen.

8. Eet knoflook(capsules).

Er doet een hardnekkig gerucht de ronde, dat teken zouden grúwelen van knoflook. Of het nu een broodje aap verhaal betreft of niet, knoflook is gezond én lekker, dus – wat mij betreft- zeker de moeite van het proberen waard! En dat als bijkomstigheid je collega-fotografen ook ineens ver te zoeken zijn…? Ach, zoals Cruijf al zei: “Ellek nadeel …..!”

9. Nieuwe tip: Draag teekwerende kleding.

Teekwerende kleding is kleding die is geïmpregneerd met een stof die de teek na enkele seconden vanzelf van de kleding doet vallen. Deze teekwerende kleding is, door gebruik van bepaalde (giftige) stoffen niet geheel onschuldig en dient dus niet als standaardkleding gedragen te worden, maar enkel in het geval van grote kans op teken. Ook hier geldt dat er een persoonlijke afweging gemaakt moet worden wat erger is: het middel of de kwaal.

Dit artikel is geschreven in het kader van de Week van de TeekDe Week van de Teek wordt jaarlijks in het vroege voorjaar georganiseerd door een omvangrijke groep landelijke samenwerkende organisaties.

16 reacties

  1. Helaas moet ik toch ontkrachten dat teken niet uit bomen vallen. In onze jarenlange ervaring met kamperen (minimale uitrusting, laag bij de grond kamperend) is het ons diverse keren overkomen dat ineens een teek op ons viel terwijl we niet in lang gras o.i.d. liepen/zaten. Ze kunnen wel degelijk hoog klimmen. En eenmaal zelfs, gebruik makend van het toiletgebouw, viel er eentje op mijn arm, vanaf het plafond…. Helaas ook zijn we in ons gezin, na al die jaren en honderden tekenbeten later, nu toch besmet geraakt. Ik zal nog voorzichtiger het veld in gaan, gelukkig kan ik dat steeds weer wat langer (en ik moet nog nieuwe knoflook gaan kopen ?).
    En uit mijn verhaal kan ik dus nog de tip geven om een hoofddeksel mee te nemen omdat teken niet alleen van onderaf op zoek zijn naar lekkere warme lichaamsplekjes.

    1. Beste jannie,

      Dank voor je uitgebreide reactie.
      Het zou kunnen dat ze inderdaad toch ook uit bomen vallen.
      Ik heb nooit exact gezien waar ze vandaan komen, maar ze komen wel letterlijk uit de lucht vallen. Vermoedelijk door de wind verspreid? ook ik heb regelmatig meegemaakt dat er uit het niets ineens een teek op me terecht kwam..:(
      Een hoofddeksel dragen is uiteraard verstandig!

  2. Goedendag. Wat betreft het middel Deet. Let op dat als je Deet aan je handen hebt, dit het Kunstofstraat of rubber van je camera en Lenzen kan aantasten. Is mij overkomen. Na het insmeren van mijzelf pakte ik mijn camera. En het rubber van de lens werd meteen zacht.
    Deet is zeker geen fijn goedje. Ik zou zelf eerst alle andere maatregelen treffen. Voordat ik met Deet ging smeren. Want als het rubber oplost. Wat doet het dan in mijn lichaam. Wie heeft daar ook een ervaring mee?

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

16 reacties

  1. Helaas moet ik toch ontkrachten dat teken niet uit bomen vallen. In onze jarenlange ervaring met kamperen (minimale uitrusting, laag bij de grond kamperend) is het ons diverse keren overkomen dat ineens een teek op ons viel terwijl we niet in lang gras o.i.d. liepen/zaten. Ze kunnen wel degelijk hoog klimmen. En eenmaal zelfs, gebruik makend van het toiletgebouw, viel er eentje op mijn arm, vanaf het plafond…. Helaas ook zijn we in ons gezin, na al die jaren en honderden tekenbeten later, nu toch besmet geraakt. Ik zal nog voorzichtiger het veld in gaan, gelukkig kan ik dat steeds weer wat langer (en ik moet nog nieuwe knoflook gaan kopen ?).
    En uit mijn verhaal kan ik dus nog de tip geven om een hoofddeksel mee te nemen omdat teken niet alleen van onderaf op zoek zijn naar lekkere warme lichaamsplekjes.

    1. Beste jannie,

      Dank voor je uitgebreide reactie.
      Het zou kunnen dat ze inderdaad toch ook uit bomen vallen.
      Ik heb nooit exact gezien waar ze vandaan komen, maar ze komen wel letterlijk uit de lucht vallen. Vermoedelijk door de wind verspreid? ook ik heb regelmatig meegemaakt dat er uit het niets ineens een teek op me terecht kwam..:(
      Een hoofddeksel dragen is uiteraard verstandig!

  2. Goedendag. Wat betreft het middel Deet. Let op dat als je Deet aan je handen hebt, dit het Kunstofstraat of rubber van je camera en Lenzen kan aantasten. Is mij overkomen. Na het insmeren van mijzelf pakte ik mijn camera. En het rubber van de lens werd meteen zacht.
    Deet is zeker geen fijn goedje. Ik zou zelf eerst alle andere maatregelen treffen. Voordat ik met Deet ging smeren. Want als het rubber oplost. Wat doet het dan in mijn lichaam. Wie heeft daar ook een ervaring mee?

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: