Menu

Onderdeel van Pixfactory

Canon EOS-1D X Mark II Praktijk-review

Ik heb altijd geroepen dat ik de technische aspecten van mijn fotografie minder belangrijk vind dan de gevoelsmatige. Met andere woorden; ik kan genieten van een foto waar ik - om wat voor reden dan ook - blij van word ondanks dat hij misschien technisch niet perfect is. Je zal hieronder dan ook geen opsomming vinden van alle technische specificaties van de 1DX mark II, uitgeplozen tot op de vierkante nanopixel of grafieken over prestaties met 3 cijfers achter de komma. Daar zijn weer andere sites voor. Van mij krijg je een eerlijke gebruikerservaring, dat wel.
Canon EOS-1D X Mark II

Mijn trouwe werkpaard

Want eerlijk is eerlijk, een technisch goede camera helpt wel om váker blij thuis te komen. Hondstrouw was ik dan ook aan mijn robuuste werkpaard; de 1D Mark IV. Ruim 400.000 probleemloze clicks hebben we samen gedeeld. Stofbaden en zandhozen, tropische stortbuien, ijzige kou, klamme plakwarmte; alles hebben we samen doorstaan. Tja, en dan ontstaat er een schier onverwoestbare band. Tot ik vreemd ging…

Vorig jaar had ik voor een trip naar Noorwegen de 1D X (toen nog mark I) te leen gekregen van Canon en daar kwam ik tot het besef dat een groen blaadje op zijn tijd toch echt zijn voordelen heeft, voornamelijk op snelheid, ruis- en AF-prestaties onder moeilijke lichtomstandigheden. En dan gaat de hebberigheid knagen.

De aankoop van een camera zoals de 1D X Mark II is er niet één die je in een opwelling doet; althans mijn portemonnee laat dat soort frivoliteiten niet toe. Ik weet dat ik het de komende jaren met mijn aanwinst zal moeten doen dus de keus dient weloverwogen te zijn. Toch werd mijn besluit enigszins bespoedigd door een voorgenomen trip naar Afrika, naar een game-reserve waarvan de overnight-hide-fotografie het hoogtepunt diende te worden. Fotografisch uitdagende omstandigheden dus, waar veel van het dynamisch bereik, ruisprestaties en AF-gevoeligheid van een camera wordt gevraagd. En dat gaf de doorslag.

Canon EOS-1D X Mark II
Buffalo Blues. Fotograaf: Hennie van Heerden

2 dagen voor vertrek kwamen de dozen met de1D X Mark II en nieuwe 600mm II lens binnen. Met toch wat klamme handjes uitgepakt en oh zo voorzichtig in elkaar gezet. Nergens voor nodig eigenlijk want deze camera is gebouwd voor het wat ruigere werk net zoals zijn 1D voorgangers. Wat direct opviel was het ontbreken van een handleiding/boekje. Wel jammer want dat zat altijd standaard in mijn cameratas wanneer ik op een buitenlandse reis was. Vaak nam ik het in het vliegtuig nog even door om al die handigheidjes die je weinig gebruikt, maar in aparte omstandigheden het verschil kunnen maken tussen een gelukte of een mislukte foto, weer vers in mijn geheugen te hebben. Na toch best veel gezoek op het internet de handleiding gevonden en gedownload op mijn Ipad. En zo ging ik op reis; zeer tegen mijn principes in met een camera die ik niet kende en met 10 clicks totaal op de teller.

Verbeteringen

Tijdens het instellen van de camera werd al duidelijk dat Canon bij het maken van de 1D X Mark II geluisterd had naar gebruikers. Kleine irritaties die ik had bij de 1D mark IV, (zoals de vaste autofocus tijdens filmen en geen meervoudige belichtingsmogelijkheid) waren opgelost. Tegelijk waren alle instellingen die ik steevast naar eigen voorkeur aanpas gebleven zoals b.v. het toewijzen van de autofocuspunt-verplaatsing aan de multifunctionele knop achterop de camera. Een múst voor mij! Daardoor verplaats je je focuspunt zóveel sneller dan met de draaiknoppen.
Wat ook probleemloos kon was het toewijzen van de AE/AF lock aan de AF-ON knop voor een snelle wijziging in je compositie zonder focus te verliezen terwijl de camera op AI-servo blijft staan.

Canon EOS-1D X Mark II
A visitor at Umgodi. Fotograaf: Hennie van Heerden

Autofocus opties Canon EOS-1D X Mark II

Wat opvalt is de prominente plaats die tracking-instellingen van je autofocus in het menu hebben gekregen. Dat hierover nagedacht was zou later blijken tijdens het fotograferen van de Afrikaanse visarend in vlucht tegen een achtergrond van bergen. Een achtergrond bij snel bewegende onderwerpen is al vele malen een bron van frustratie geweest doordat de autofocus verspringt naar de achtergrond. Het snel kunnen wijzigen van de tracking opties (in dit geval optie 3; “het onmiddellijk focussen op onderwerpen die het bereik van je AF-punten binnenvliegen”) maakt een scherpe foto mogelijk.

Voor mij ook nieuw – maar zeer welkom – is de mogelijkheid in te stellen waar je voorkeur naar uitgaat bij het gebruik van de focus mode AI servo (waarmee de camera ook tijdens continu opnamen zijn focus blijft aanpassen en optimaliseren). Ga je bij de eerste opname van zo’n burst voor eerst focus of voor het afdrukken op zich (in de hoop dat de AI Servo zijn werk gaandeweg gaat doen). Ook voor de tweede opname in die serie is het mogelijk je voorkeur aan te geven; wederom focus of toch liever de maximale snelheid bereiken. Wat mij betreft een goede toevoeging!

Buffels bij zonsondergang.
Buffels bij zonsondergang. Fotograaf: Hennie van Heerden

De eerste ochtend was gelijk een pittige praktijktest voor de 1D X Mark II; wilde honden in een kurkdroge omgeving, tussen de dode struiken, met de opkomende Afrikaanse zon als achtergrond. Wilde honden zijn in mijn ogen het equivalent van ‘puppy’s on speed’; ze staan geen moment stil en buitelen constant over elkaar heen. Gecombineerd met enorme stofwolken en de felle zon die recht in de lens scheen voor veel camera’s het einde van de autofocus. Echter niet voor de 1D X mark II. Hij bleef trouw dienst doen ondanks dat de contrasten in de scène volledig vervaagden. En als je dan die sluiter onophoudelijk hoort ratelen met 14 fps – zonder dat hij ook maar een shot mist door te moeten bufferen – dan geeft dat toch een heel goed gevoel. Nog even over dat geluid van die sluiter… mag ik die als ringtone ?! Heerlijk!!

Ook later, tijdens een jacht van de wilde honden in vergelijkbaar stoffige omstandigheden, wist de autofocus zich uitstekend te redden op de punten waar ik de focus wilde. Naast de vertrouwde CompactFlash kaarten biedt de Canon 1D X mark II een nieuwe manier van opslaan, de CFast card. Ze kunnen tegelijkertijd worden gebuikt b.v. RAW op de Cfast card en jpg op de CF, maar ook separaat. Deze kaart maakt het mogelijk tot 170 RAW-opnames in continu-mode te maken, zonder dat de camera stopt om te bufferen. Ik werkte in Afrika met een 128 GB Cfast 2.0 card en ondanks dat ik mijn reputatie van het hebben van een ‘happy trigger-finger’ aardig waar heb gemaakt, kreeg ik deze (lang) niet volgeschoten op een dag. Overigens was dat instellen van de volgorde van die kaarten nog even een dingetje, omdat de camera volgens fabrieksinstelling van elke opname op de Cfast kaart, een kopie op de CF kaart maakte en ik dus de eerste dag in Afrika eindigde met ruim over de 5000 foto’s. Fluks aangepast dus maar.

Run!
Run! Fotograaf: Hennie van Heerden

De échte test

De overnight-hide was de test waar ik het meest benieuwd naar was. Moeilijke omstandigheden; door glas fotograferen (wat je een stop kost) en een zacht verlicht onderwerp in de donkere Afrikaanse nacht, is vragen om moeilijkheden, maar de camera doorstond de test glorieus. Met een ISO instelling variërend tussen 2500 en 5000 en een pikdonkere achtergrond ligt het ruisgevaar duimendik op de loer. Variërend per onderwerp, een olifant reflecteert nu eenmaal meer licht dan een wrattenzwijn. Driftig gebruik gemaakt van de belichtingscompensatie – soms tot wel -4, wat ook de sluitersnelheid nog eens prettig omhoog duwt, leverde de camera verbluffende resultaten van diep zwarte achtergronden tot perfect belichte witte slagtanden b.v., en alles er tussenin. Natuurlijk zie je bij dat soort waarden wel wat ruis als je erg in gaat zoomen, maar de resultaten waren significant beter dan b.v. de 1D mark IV en – nog belangrijker – met behoud van veel meer detail. Overigens maak ik geen gebruik van de in-camera mogelijkheden van ruisonderdrukking bij hoge iso-waarden of lange sluitertijden simpelweg omdat ik ga voor zoveel mogelijk detail in de RAW opnamen. Ruisonderdrukking -waar gewenst- doe ik liever in nabewerking.

The source.
The source. Fotograaf: Hennie van Heerden

Ook bij het krieken van de dag, nog voor zonsopgang, presteerde de 1D X Mark II buitengewoon goed. De zachte lichtere toonnuances in de dreigende regenwolken bleven mooi behouden, terwijl alle schakeringen grijs/bruin in de wildebeesten die kwamen drinken zichtbaar bleven. Ik heb bij deze foto correct belicht op de dieren en later in nabewerking samengevoegd met een tweede belichting van dezelfde opname om de tonen in de lucht weer zichtbaar te maken. Uiteraard is dan bij de originele opname de lucht achter de donkere dieren te licht maar door het indrukwekkende speelveld tussen licht en donker in de 1D X Mark II, bevatten deze gedeelten alle details om die in nabewerking gemakkelijk terug te kunnen halen. Zeg maar het digitale equivalent van wat je vroeger in de doka deed: doordrukken & tegenhouden. Dezelfde techniek is ook toegepast bij de olifant.

Canon EOS-1D X Mark II
De volgende avond kregen we nog een kans op het maken van nachtopnames toen we een groep leeuwen volgden tijdens zonsondergang. Door samenwerking van twee rangers, kregen we de kans op het maken van silhouetten; eveneens een situatie waar de licht/donker verhouding erg nauw steekt en waar de camera fantastisch presteerde. Fotograaf: Hennie van Heerden

Verbluffende autofocus

Wat buiten de licht/donker/ruis prestaties opvalt is de snelheid en doeltreffendheid van de autofocus. Ik weet niet precies of dit puur de prestatie van de camera zelf is of dat de combinatie met de nieuwe 600mm mark II lens ook meespeelt, maar de combinatie is verbluffend! Ik ben thuis in Tonden al 2 jaar met ijsvogels bezig en dan met name vlucht- en duikfoto’s. Eén dag nadat ik thuisgekomen was uit Afrika zat de vogel zo mooi in het zonnetje dat ik toch maar even mijn schuiltentje ingedoken was, om er een half uurtje later uit te komen met denk ik wel de foto waarvan ik vaak gedroomd heb, maar nooit heb kunnen maken; een frontaal op me af vliegende ijsvogel. Het kan geen toeval zijn dat dit, met deze nieuwe combinatie, ineens wel lukte. (tracking optie 4: ‘onderwerpen die snel van snelheid wisselen’)

Full frontal.
Full frontal. Fotograaf: Hennie van Heerden

Terug naar het Afrika ’test-circuit’; nog een aantal positieve bevindingen. Het Quick Control scherm wat ik nog kende van de 7D is terug van weggeweest (1D mark IV had dit niet). Erg handig om b.v. in het donker al je instellingen in één overzicht te checken of aan te passen.

Het live-view touchscreen werkt prima.
Wat handig is is dat je door herhaaldelijk op <info> te drukken, verschillende mogelijkheden in je scherm te zien krijgt; inzoomen en scherp stellen op een detail, belichtings-simulatie, histogram of een waterpas. Of ik het in praktijk vaak zal gebruiken is nog maar de vraag, hooguit bij niet- of langzaam bewegende onderwerpen waar je dmv inzoomen in live view een detail ramscherp wilt krijgen.

Wat ik best regelmatig gebruik is de ‘silent mode’; het geluid van de sluiter wordt hierbij zodanig gedempt dat zelfs wanneer dieren op korte afstand staan, ze niet door de ratelende sluiter verstoord worden. Bij de 1D mark IV kon dat alleen per opname. De 1D X mark II biedt echter de mogelijkheid tot continu schieten in silent mode; HS (5 fps) of LS (3 fps). Voor mij zeker een handige mogelijkheid.

Waren er ook negatieve bevindingen?

Hoewel het bij zo’n dijk van een camera nauwelijks mogelijk lijkt waren er voor mij toch wat hobbeltjes te overwinnen. Misschien uit onbekendheid met het full-frame gebeuren mijnerzijds of misschien omdat ze gewoonweg horen bij de 1D X mark II.

De belangrijkste: persoonlijk vind ik het autofocus-punten-gebied wel erg gecentreerd in de zoeker. Zeker naar de randen toe zou ik wat meer focus-mogelijkheden op prijs stellen. Natuurlijk kan je dit opvangen met de AF-lock, maar zeker bij bewegende onderwerpen is dat toch weer een extra handeling.

Bij al mijn opeenvolgende Canon digitale camera’s was terugkijken van je opnamen, en het daarop inzoomen, hetzelfde geregeld. 1 knop om terugkijken te starten, inzoomen met de AF-keuze knop en uitzoomen met de AE-lock knop. Dat is nu echter veranderd naar eerst de inzoomknop en dan het voorste draaiwiel. Ik loop dus de hele tijd hopeloos te knoeien daarmee. Natuurlijk zal dit wel wennen, maar voor nu is het een beetje een gedoe, temeer omdat mijn andere camera’s nog wel op de vertrouwde manier werken. Beetje muggenzifterij mijnerzijds, maar wel irritant.

Tijdens het fotograferen had ik de verticale stand van de camera geactiveerd. Even later ging ik toch weer over op horizontaal. Groot was mijn schrik toen ik ineens nog maar de helft van de focuspunten kon selecteren. Wat ik ook deed, tot aan terugzetten naar fabrieksinstellingen toe, ik kreeg het niet meer goed. Een paniektelefoontje naar Canon CPS bracht de oplossing; portrait stand uitzetten en camera aan/uit. Toch raar. Ik begrijp nog steeds niet goed hoe dit probleem heeft kunnen ontstaan.

Conclusie

In verhouding tot de positieve indrukken die ik van deze camera heb gekregen zijn de minpuntjes maar kleine details die mij in de praktijk niet of nauwelijks hinderen. De overheersende indruk is dat mijn nieuwe camera en ik een gelukkige toekomst tegemoet gaan!

19 reacties

  1. Leuk stuk om te lezen! Om eerlijk te zijn heb je, zoals ik het zie, exact hetzelfde dslr tripje als mijzelf. 🙂 Ik had de 7D, nu de 1D mark IV en zit nu toch echt hard te twijfelen (en te sparen) voor de 1Dx mark II. Heb je toevallig deze lens getest op de 500mm F4 IS (type 1)? Ben namelijk erg benieuwd naar de prestaties met deze lens. Ben namelijk bang dat de camera zo goed is dat ik tzt ook mijn glas moet upgraden. 🙂

    Greets

    Thijs

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

19 reacties

  1. Leuk stuk om te lezen! Om eerlijk te zijn heb je, zoals ik het zie, exact hetzelfde dslr tripje als mijzelf. 🙂 Ik had de 7D, nu de 1D mark IV en zit nu toch echt hard te twijfelen (en te sparen) voor de 1Dx mark II. Heb je toevallig deze lens getest op de 500mm F4 IS (type 1)? Ben namelijk erg benieuwd naar de prestaties met deze lens. Ben namelijk bang dat de camera zo goed is dat ik tzt ook mijn glas moet upgraden. 🙂

    Greets

    Thijs

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: