De boerenzwaluw is een algemene broedvogel en doortrekker in Nederland. Het is een vriendelijk vogeltje dat zich thuisvoelt bij mensen. Hij broedt in schuren, stallen, bij boerderijen, onder bruggen, maar ook in fietsenhokken en tegen huizen aan. Het is een enorm fotogeniek, maar zeer beweeglijk vogeltje. Met een beetje kennis van het gedrag van deze soort is het voor bijna iedereen mogelijk om goede foto’s van de boerenzwaluw te maken.
Er is een aantal momenten in het jaar dat je de boerenzwaluw redelijk makkelijk kunt fotograferen. In het vroege voorjaar (april – begin mei) is de doortrek in volle gang. Niet alle “boertjes” die je nu ziet blijven hier broeden. Een groot deel vliegt door naar noordelijker streken. Juist in de trektijd kun je enorme groepen zwaluwen bij elkaar zien. Ze foerageren dan vaak vlak boven het water of boven landerijen op zoek naar muggen en vliegjes die ze in de vlucht vangen. Als je je strategisch opstelt is het mogelijk om mooie vliegbeelden te maken. Een groep boerenzwaluwen lijkt een onoverzichtelijke warboel. Maar als je één vogel volgt, dan merk je dat er vaak een steeds herhaalde route gevlogen wordt. Elke vogel komt telkens weer langs. Hierop kun je anticiperen. Pak één vogel in de zoeker als hij nog behoorlijk ver verwijderd is, en volg alleen die vogel, anders word je gek. En, probeer handmatig scherp te stellen. Je autofocus is eigenlijk nauwelijks in staat om zo’n klein, beweeglijk object in focus te houden.
Dan komt de broedtijd die loopt van mei tot juli en soms een tweede nest in september (of zelfs oktober). In deze periode is het zaak om wat voorzichtiger te werk te gaan tijdens het fotograferen. Het is heel verleidelijk om vlakbij een nest te gaan staan. Wees hier heel terughoudend in! Een boerenzwaluw herkent feilloos of je een boer bent die toevallig onder het nest moet zijn – dan gaat het voeren gewoon door. Maar als je er staat om te fotograferen, dan duurt het vaak behoorlijk lang totdat de vogels het voeren weer hervatten. En wanneer dat dan eindelijk het geval is, dan gebeurt dat ook nog eens veel minder frequent dan normaal. Veel beter is het om bijvoorbeeld bij een invliegopening te gaan staan; een kapot ruitje in een stal of een kier in de deur. Stel van tevoren scherp op de juiste plaats. Om te voorkomen dat je camera steeds weer gaat ‘zoeken’ kun je twee dingen doen. Zet je lens in de M-stand nadat je gefocust hebt. Of stel je camera zo in dat de ontspanknop niet ook de focusfunctie heeft. De focusfunctie kun je kwijt onder de AF-ON knop. Zie hiervoor elders op deze site.
Na het uitvliegen van de jongen is het feest voor fotografen! Soms wel vier broers en zussen zitten schreeuwend naast elkaar te bedelen om voedsel. Dit is het mooiste en minst verstoringsgevoelige moment om boerenzwaluwen te fotograferen. De jonge vogels zien je soms helemaal niet staan en komen tot op enkele meters zitten. Het voeren gaat gewoon door. De oudervogels proppen de gevangen insecten al vliegend in de bek van de jongen. Een mooie ervaring! Vanuit een auto kun je de mooiste foto’s maken.
Na het broedseizoen verzamelen zich tientallen tot vele duizenden zwaluwen (gemengde groepen boeren-, huis- en oeverzwaluwen). Vooral ’s avonds komen ze bij elkaar om te slapen in het riet of andere begroeiing bij water. Overdag kun je tientallen meters zwaluwen zien zitten op prikkeldraad en andere zitplaatsen. Een mooi moment om meer grafische opnamen te maken.
En dan, plotseling, ergens eind september, begin oktober besef je het, ze zijn weg! En er volgen zes zwaluwloze maanden.
Geef een reactie