Alle wespbijen zijn koekoeksbijen. De meeste soorten parasiteren bij een beperkt aantal soorten bijen. Dat zijn meestal zandbijen (Andrena’s), omdat wespbijen nestgangen in de grond zoeken. De roodharige wespbij is gebonden aan de grijze zandbij en de asbij.
De wespbij glipt in een onbewaakt ogenblik de nestgang in, maakt nestkamers open en legt daar haar eigen eieren, één per nestkamer. De originele larve overleeft dit niet en wordt gedood door de wespbijlarve. Je begrijpt nu wel waarom grijze zandbijen hun nestingang bewaken, zoals de foto’s in die post laten zien. Ik heb nooit de indruk gekregen dat de zandbijen de wespbijen actief verjagen.
Uiterlijk lijken de wespbijen op wespen, vandaar hun naam. Ze kunnen zelfs venijnig steken, dus mogelijk is hun gelijkenis het signaal dat predatoren beter op kunnen passen.
Er komen tientallen soorten wespbijen in Nederland en België voor. De roodharige wespbij is een relatief grote wespbij. Bij levende dieren is het verschil tussen vrouw en man goed te zien: de mannetjes hebben groene ogen, terwijl de vrouwtjes rode ogen hebben. De vrouwtjes zijn van andere wespbijen goed te onderscheiden aan de rode beharing op het borststuk en het geel en rood op zwarte achterlijf. Het schubje voor de vleugelinplanting en het bultje op de schouder is geel met rood. Mannetjes zijn lastiger te herkennen, de borststukbeharing is meer gelig en op de zijkanten zelfs bijna wit. Ze komen vooral in Midden- en Oost-Nederland voor, ze zijn zeldzaam in het westen en ontbreken op de Waddeneilanden. Dat laatste is niet vreemd, want daar is de grijze zandbij ook niet gevonden.
Zelf bezoekt de roodharige wespbij ook bloemen, maar dan alleen voor de eigen voeding. Ze komen regelmatig foerageren bij paardenbloemen, maar zijn ook op wilgen en fluitenkruid te vinden. Ze komen wel onder het stuifmeel te zitten, maar van verzamelen is geen sprake. Dat doet een ander al voor haar…