Menu

Onderdeel van Pixfactory

Steenuil

De steenuil is een uitgesproken standvogel en een schaarse broedvogel in Nederland en België. Deze kleine uil is voornamelijk in de schemer en ’s nachts actief. Zijn voedsel bestaat o.a. uit kleine zoogdieren (muizen), insecten (zoals kevers) en regenwormen. Ook kikkers staan op het menu.
Muizen worden gevangen en gevoerd aan de jongen. Fotograaf: Chris van Rijswijk

Steenuilen verlaten zelden hun territorium. De vogels verlaten in de loop van de avond hun schuilplaats en zitten dan graag in het laatste zonlicht op een overzichtelijke plaats, bijvoorbeeld op een dak of een uitstekende tak.

In het vroege voorjaar zijn de vogels redelijk vocaal en zijn ze op geluid op te sporen. Weet je als fotograaf eenmaal een paartje te vinden, dan kun je ze jaarrond volgen.

Fototips

Weet je een paartje steenuilen te zitten, dan is het zaak om uitgebreid te monitoren. Zo leer je het gedrag van de vogels kennen en weet je waar ze wanneer verblijven. Je kunt dan in de loop van de tijd inschatten wat jouw aanwezigheid en jouw interventies (het opstellen van een schuiltent, jouw fysieke aanwezigheid, het plaatsen van een geschikte stronk, etc.) voor effect hebben op de vogels en het gedrag van de vogels.

Heb je het gevoel dat het ‘safe’ is om te fotograferen, dan kun je aan de hand van een plan van aanpak (rekening houden met de weersvoorspelling, stand van de zon, toestemming van de landeigenaar, plaatsen van een schuiltent, positioneren van de auto, etc) aan de slag gaan. Houd steeds het gedrag van de uilen in de gaten. ‘Verstrakken’ de vogels, blijven ze weg of vertonen ze ander (afwijkend) gedrag, dan zijn ze verstoord en ben je te ver gegaan. Deze grens moet je niet over gaan, maar voor blijven!

Steenuil op hek
Steenuil met groothoeklens genomen. Fotograaf: Chris van Rijswijk

Als je het goed aanpakt kun je een Steenuil zonder verstoring zelfs fotograferen met een groothoeklens

Steenuilen zijn een geliefd foto-onderwerp en inmiddels worden schuilhutten waar vanuit deze guitige uiltjes zijn te fotograferen (commercieel) aangeboden. De uilen die rond zo’n hut verblijven worden met voer gelokt en zijn gewend aan de aanwezigheid van mensen in een hut. Zo kun je op een gemakkelijke manier deze soort fotograferen.

Twee voorbeelden zijn de hutten van Mdjfotografie en Glenn Vermeersch.

Omdat ze met name in de schemer en ’s nachts actief zijn, is het soms van belang te werken met hoge iso-waarden. Door een hogere iso-waarde te gebruiken kun je een kortere sluitertijd (een hoger getal dus) generen of wellicht zelfs iets diafragmeren (ook een hoger getal!). Het gebruik van flitslicht lijkt dé oplossing, maar daar zitten haken en ogen aan. In de eerste plaats kan het gebruik van flitslicht de uilen verstoren. Dat is het laatste wat je wilt. Daarnaast geeft flitslicht over het algemeen hard licht met een slagschaduw. Fraai gaat dat (bijna) nooit worden. Kortom, flitslicht is niet aan te raden.

Leefomgeving

Deze vogel is met name te vinden op het platteland. De steenuil heeft behoefte aan rust en schuilplaatsen. Een schuilplaats kan zich onder een dak van een schuurtje bevinden of in een knotwilg bijvoorbeeld. Dat zijn ook favoriete broedplaatsen. Vaak wordt gebruik gemaakt van een nestkast. Gebroed wordt er vanaf maart/april, dan zijn de uilen extra kwetsbaar. Als ze worden verstoord verlaten ze het nest en komen niet snel meer terug. Je kunt als fotograaf overwegen om juist in die kwetsbare periode niet te fotograferen en de uilen met rust te laten.

Vindtijd

Het gehele jaar door.

Bescherming

De steenuil is een wettelijk beschermde soort.

Kwetsbaarheid

Vaak zijn (lokale) populaties klein en geïsoleerd. Het wegvallen van een enkel exemplaar, of het slopen van een schuur waarin wordt gebroed kan desastreus zijn voor een lokale populatie. Omdat ze het hele jaar op dezelfde plek verblijven zijn ze gemakkelijk te verstoren door activiteiten van een fotograaf. Neem als fotograaf je verantwoordelijkheid en zet de vogel centraal en niet jouw fotoresultaat!

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Je kunt deze kwetsbare soort helpen door geschikte nestkasten op de hangen (uiteraard in overleg met de landeigenaar). Deze kun je zelf vervaardigen of aanschaffen via een commerciële aanbieder, zie bijvoorbeeld Vogelhuisje. Stel de lokale vogelwerkgroep hiervan op de hoogte.

Geef een reactie

Deze artikelen vind je vast ook interessant: