Menu

Onderdeel van Pixfactory

Zandhaarmos

Zandhaarmos geeft het vroege voorjaar kleur! Het groeit in grote plakkaten en geeft in die grote hoeveelheden een mooie kleurnuance aan het landschap. Het mos is het hele jaar door te zien en te fotograferen, maar in maart/april is het op z’n mooist.
Jonge sporenkapsels van Zandhaarmos zijn in het vroege voorjaar op hun mooist. Fotograaf: Arjan Troost

De mosplantjes bestaan uit groene tot roodbruine, 5 cm lange, rechtopstaande, onvertakte, draadvormige stengels. Het mos breidt zich uit door ondergrondse uitlopers tot grote plakkaten die bestaan uit mannetjes of vrouwtjes. De mannetjes vormen geen sporenkapsels, maar hebben een spatbekertje waarin zaadcellen gevormd worden. De zaadcellen worden verspreid als er een regendruppel op het spatbekertje valt. Na de bevruchting groeit uit een vrouwelijke plant een oranje sporenkapsel.

Fototips

Zandhaarmos is vrij gemakkelijk te vinden en in het landschap goed te fotograferen. Een macrofoto is lastiger te maken, hier is wat meer geduld en doorzettingskracht voor nodig. Een foto komt al gauw wat rommelig over, vaak zijn er storende grassprietjes en zit er wat voor of in de weg. Vooral de oplichtende delen (dorre stengels) kun je beter weghalen. Het zoeken naar een mooi polletje kost zeker net zoveel tijd als het fotograferen ervan. Meestal is een macrolens geschikt, maar omdat het mos niet echt heel klein is kan je ook goed met een telelens van bijvoorbeeld 300 mm fotograferen. Dit geeft weer een ander effect: het beeld wordt als het ware meer in elkaar gedrukt. Je kunt hiermee een betere “dof” (depth of focus) krijgen, al oogt het beeld daardoor wel vaak platter. Voor een mooie en aantrekkelijke compositie kun je op zoek gaan naar een paar kapsels die goed in het scherptegebied vallen en niet te ver van elkaar staan. De rest mag vervagen, dit geeft een mooie diepte in de foto. Probeer verschillende diafragma instellingen uit door het maken van een reeks.

Je kunt ook kiezen voor een stack, je maakt dan meerdere foto’s waarbij je de scherpte op verschillende plekken legt. Wanneer je deze foto’s hebt gemaakt moeten deze door middel van een fotobewerkingsprogramma worden bewerkt. Je kunt zo in theorie van voor naar achteren alles scherp krijgen. De vraag is of je dat moet doen. Enig scherpte-verloop in de foto kan voorkomen dat het beeld plat en sfeerloos wordt.

Eenmaal de foto gemaakt is het handig om een klein stokje bij het polletje te zetten zodat je de plek nog eens terug kan vinden op een andere dag bijvoorbeeld na een regenbui of nachtvorst. Fotograferen van bedauwd zandhaarmos in tegenlicht geeft een fantastisch effect met veel kleur.

Wat heb je nodig? Het beste resultaat krijg je met een spiegelreflexcamera en een macrolens, maar ook met een telelens van bijvoorbeeld 300 mm kun je mooie resultaten krijgen. Een hoekzoeker of opklapbare viewer is een must, denk aan de rug! Een pittenzak of een statief waarmee je laag boven de grond kan fotograferen. Een stuk plastic of matje waar je op kan liggen en kleding die vies mag worden.

Leefomgeving

Zandhaarmos kun je vinden op kalkarme grond, vochtige heide duinen, zandverstuivingen en nieuwe natuurontwikkelingsgebieden.

Vindtijd

In april/mei zijn de jonge sporenkapsels en antheridien (dat zijn de mannelijke bloemen) het mooist.
In de winter zijn de opkomende sporenkapsels al interessant om te fotograferen en ’s zomers zijn de rijpe sporenkapsels.
Het blad is het hele jaar groen.

Meer weten?

Yavanna: eenvoudig herkennen van mossen
Echt zandhaarmos in Wikipedia
Echt zandhaarmos in Verspreidingsatlas

 

Bescherming

Zandhaarmos is algemeen en niet beschermd.

Kwetsbaarheid

Zandhaarmos is niet kwetsbaar. Sommige biotopen waar de soort groeit zijn wel kwetsbaar, zoals heiden en stuifzanden. Houd daar rekening mee.

Verspreidingskaart

Verspreidingskaart waarneming.nl

En dan nog dit!

Bij het fotograferen van het mos maak je ook grote kans op ” bijvangsten” zoals bijvoorbeeld paddenstoelen, insecten, plantjes en vele andere soorten mos die in en samen met het zandhaarmos groeien.

Geef een reactie

Deze artikelen vind je vast ook interessant: