Veldervaringen met de Laowa 15mm f/4 macro groothoeklens

Macro-landschap

Met de veel gebruikte macro lenzen van 60 tot 180mm kun je door de kleine beeldhoek mooi het onderwerp lostrekken van de omgeving, maar mijn interesse ligt juist in de groothoek objectieven om die omgeving in het beeld te betrekken. Het probleem met deze lenzen is vaak de minimale scherpstelafstand die te groot is zodat je simpelweg niet dicht genoeg bij je onderwerp komt. Tot nu toe zocht ik mijn toevlucht in standaard groothoeklenzen in combinatie met tussenringen of voorzetlenzen, maar dan zie je dat je al snel té dichtbij zit. Sommige fisheye lenzen kunnen wel een stuk dichterbij, maar dan zit je weer aan het bolle effect vast. Tot nu toe bleef het dus prutsen en behelpen.

De eerste groothoek macrolens

Sinds kort is er voor de detail-in-landschap-liefhebbers zoals ik een objectief beschikbaar. Venus Optics heeft nu het Laowa 15mm f/4.0 wide angle 1:1 Macro objectief waarmee je op zeer korte afstand, met zowel crop- als fullframe camera’s tot echte 1:1 macrofotografie kunt gaan. Als groot liefhebber van dit bereik was ik dan ook laaiend enthousiast toen ik de mogelijkheid kreeg om deze lens uit te proberen en te reviewen.

Omdat ik al met diverse andere objectieven werk in het macro-landschapsgebied is voor mij het meest interessante bereik van de Laowa het bereik waarin hij verder gaat dan wat ik gewend ben. En dat is logischerwijs ook meteen het moeilijkste bereik van deze lens. De 1:1 macro bereikt deze lens bij een afstand van slechts 4,7mm (!) vanaf het frontelement. In dit bereik is werken met de zonnekap niet meer mogelijk omdat je daarmee het onderwerp vaak aanraakt. Ook zorgt een zonnekap meestal voor ongewenste schaduw.

Volledig handmatig

De lens is volledig handmatig, dus niet alleen een handmatige scherpstelling, maar ook een handmatig in te stellen diafragma. Wanneer je het, overigens traploze, diafragma verkleint voor een grotere scherptediepte (een goed idee met een werkafstand van slechts een centimeter) zie je het meteen donker worden in je zoeker. De truc is “wide open”, op f/4.0, scherp te stellen en daarna pas het diafragma dicht te draaien, de belichting in te stellen en de foto te maken. In de EXIF-gegevens van je bestand zie je f/00 terug als diafragmawaarde omdat de camera de handmatig gekozen diafragmawaarde niet herkent.

Gebruik bij landschappen en Shift functie

Persoonlijk zou ik dit objectief specifiek voor de macro-mogelijkheid kopen, maar het is natuurlijk ook een 15mm groothoeklens en dus bruikbaar voor bijvoorbeeld landschappen. Speciaal daarvoor heb ik hem meegenomen naar de Oostvaardersplassen tijdens een van mijn fotosafari’s.

Het objectief heeft naast de macrofunctie ook nog eens een shiftfunctie. Hiermee is het mogelijk om verticale lijnen, die schuin gaan staan wanneer je met een groothoeklens omhoog richt en de horizon buiten het midden legt, weer recht te zetten. Je corrigeert het perspectief. Bij macro gebruik is dit niet echt nodig, maar zeker met duidelijk rechte objecten zoals gebouwen is het vaak storend als die schuin naar achteren of voren lijken te vallen.

Op cropcamera’s werkt deze functie het beste, maar houd er wel rekening mee dat de shiftfunctie, anders dan bij echte tilt-shift objectieven, niet traploos is en met slechts één stap omhoog of omlaag aangepast kan worden. Ook gaat de shift minder verder dan bij echte TS lenzen waardoor je wel wat kunt corrigeren, maar wanneer de horizon nog verder uit het midden komt zie je alsnog de lijnen schuin trekken. Belangrijk punt bij het gebruik van de shift-functie is nog dat de automatische belichting volledig van de kaart raakt doordat de lens niet meer recht voor de belichtingsmeter zit. Voor een correcte belichting zul je dus twee stops over of juist onder moeten belichten. Werk daarom bij voorkeur in de manuele stand.

Conclusies

Laat ik beginnen te zeggen dat ik erg blij ben met dit objectief van Laowa! Het is klein en de beeldkwaliteit is uitstekend. Natuurlijk is er wat afnemende scherpte in de hoeken en uiteraard zie je vignetering, maar over het algemeen ben ik erg verrast en zeer tevreden. Ik heb nog niet de kans gehad een technische vergelijkingen met mijn andere groothoekobjectieven te doen, maar mijn gevoel is dat de scherpte, het contrast en de vignettering allemaal perfect in orde zijn.

De 1:1 macro-mogelijkheid op een fullframe camera is eigenlijk nauwelijks bruikbaar of je moet echt met goed stilstaande onderwerpen en vanaf een statief met slede kunnen werken, maar puur het feit dat je niet beperkt bent door een minimale scherpstelafstand maakt deze lens al tot een topper. Je kunt gewoon dichterbij blijven kruipen!

De shift-functie is alleen handig voor cropcamera’s, maar niet zo veelzijdig als in een echte tilt- en shiftlens. Het zijn twee vaste stappen op en neer, zodat voor de juiste correctie van je perspectief, de lens bepaalt waar je de horizon moet leggen. Ondanks dat een echt TS objectief beter presteert, maakt het dit soort objectieven ook veel duurder en groter. In dit kleine lensje is het een leuke extra gebruiksmogelijkheid.

Niet voor beginners

De Laowa 15mm f/4.0 macro is geen gemakkelijk objectief. Alles moet handmatig worden ingesteld en bij hoge diafragmawaarden moet je eerst kijken naar de compositie, dan wide open scherpstellen en daarna pas het diafragma afstoppen en eventueel de belichting aanpassen. Dit is geen lens voor beginners en geen goed objectief als jij of je onderwerp haast hebben. Je moet dus moeite doen om er mee te leren werken, zeker in het bereik waar deze lens verder gaat dan wat veel andere groothoekobjectieven bieden. Wanneer je werkelijk alles uit de 1:1 groothoek functie wilt halen moet je ook haast wel gebruik maken van een speciale flitser zoals ik beschrijf op mijn website. Ben je er eenmaal aan gewend bent dan heb je een combinatie in je fototas met unieke mogelijkheden!

Ik kan niet wachten tot het insectenseizoen weer begint…, ik heb nu al plannen met zonnige momenten, bedauwde libellen, sprinkhanen en heikikkers.

Eerder beschreef Bob Luijks al zijn ervaringen met deze lens en de bijpassende KuangRen macro twin lite KX-800 flitser. Dank aan Fotovideoretail voor het ter beschikking stellen van het objectief.