Menu

Onderdeel van Pixfactory

Het Verdronken Land van Saeftinghe

In het oostelijk deel van Zeeuws-Vlaanderen, het stukje van onze provincie Zeeland aan de overkant van de Westerschelde, ligt het grootste brakwaterschorrengebied van West Europa: het Verdronken Land van Saeftinghe.
Saeftinghe
Meanderende geulen in Saeftinghe. Fotograaf: Jan Koeman

Het Verdronken Land van Saeftinghe in Zeeland is in alle opzichten een uniek gebied. Het geeft je een duidelijk beeld hoe een groot deel van het Nederlandse kustgebied er 2000 jaar geleden moet hebben uitgezien. Een echt oer-landschap dus, en dat is iets waar mijn fotografenhart altijd sneller van gaat kloppen! In zo’n omgeving kom je altijd onverwachte en inspirerende onderwerpen en landschapscontrasten tegen die je in de rest van ons land niet zo gauw ziet.
In deze brakwater wildernis voel (modder!), ruik en zie je de dagelijkse getijdebeweging van de zee en de rivier de Schelde. Bij laag water loop je met het hoofd ver onder het maaiveld op de bodem van de drooggevallen kreken en zie je ribbelpatronen en andere structuren die nog maar een paar uur oud zijn.

Saeftinghe
Wandelen onder het maaiveld in Saeftinghe. Fotograaf: Jan Koeman

Historie van ‘Het Verdronken Land’

Het klinkt gek, maar eigenlijk is het gebied al lang niet meer verdronken. In de 17e eeuw, tijdens de 80-jarige oorlog met de Spanjaarden, werden de dijken van de polders van Saeftinghe doorgestoken en kreeg het water vrij spel. De dijken zijn hier nooit meer hersteld en nu zie je het effect van eeuwen opslibbing met zand en kleideeltjes uit de Schelde: Saeftinghe ligt meters hoger dan de omringende polders. Bij springvloed loopt het maaiveld maar net onder. Dit is dus het hoogstgelegen stukje Zeeland, op de duinen na dan.

Het gevolg is dat de vele getijdengeulen in Saeftinghe diep zijn ingesleten in de kleigrond en hier en daar loodrechte oevers hebben. Een soort Zeeuwse canyons dus! Vlak bij de zeedijk zijn de geulen zeer smal, diep en uiterst glibberig. Meer naar de Schelde toe worden de geulen breed en bestaat de bodem uit zand, omdat de stroomsnelheid van het water daar groter is. Kortom, een gebied met veel dagelijkse dynamiek. Elke keer als ik het bezoek ziet het er dan ook anders uit.

Saeftinge
Verse stroomribbels in een Saeftinghe kreek. Fotograaf: Jan Koeman

Ideaal voor

Hoogtepunten van een excursie kunnen onder andere zijn: borrelende zoetwaterbronnen, het zien van een vliegende deur (zeearend), ervaring opdoen met drijfzand en natuurlijk de vele bijzondere panorama’s, zoals de koeltorens van de Belgische scheurtjes-kerncentrale van Doel aan de horizon. Een mooi contrast!

Beste plekken

In verband met de natuurwaarden en vooral de veiligheid is een groot deel van het 36 km² grote Saeftinghe niet vrij toegankelijk; de vloed kan er verraderlijk snel opkomen. De gidsen van het Zeeuws Landschap nemen je graag mee op een tocht het gebied in: zij kennen het gebied met de vele diepe geulen en kreken op hun duimpje.
Bij het bezoekerscentrum of via de website kan je je (vooraf) aanmelden voor zo’n bijzondere excursie. Let wel op de kleine lettertjes: de tocht vereist een redelijke conditie en wordt afgeraden wanneer je zwanger of hartpatiënt bent. Het terrein kan behoorlijk glibberig zijn op sommige plekken. Pas dus op dat je niet met je camera languit in de modder valt en neem vooral de eerste keer geen al te zware fotorugzak of tas mee. Maar je kan ook ontspannen wandelen op de zandige kreekbodems. Kniehoge en goed passende laarzen bevallen mij het beste als schoeisel.
Een klein deel van het natuurgebied Saeftinghe is wel vrij toegankelijk, hier kan je vrij struinen of de uitgezette routes volgen. Vanaf de dijk bij het bezoekerscentrum te Emmadorp heb je een prachtig uitzicht over het gebied!
Voor meer informatie of excursie aanvragen:
Bezoekerscentrum Saeftinghe
Emmaweg 4
4568 PW Nieuw-Namen (bezoekadres Emmadorp)
tel: +31 114-633110
e-mail: bcsaeftinghe@hetzeeuwselandschap.nl

Interessante soorten binnen het gebied

Aanwezige broedvogels zijn onder andere bruine kiekendief, baardmannetje en blauwborst. De zoutminnende flora bestaat onder andere uit lepelblad, zeeaster, schorrenzoutgras en fraai duizendguldenkruid. Verder is de insectenwereld er tamelijk bijzonder. Saeftinghe herbergt een grote populatie van enkele duizenden tot tienduizenden schorzijdebijen. Deze solitaire bij graaft een nest in zandige ondergrond en leeft van zeeasters, waardoor het voor hen geschikte leefgebied beperkt is tot zandige schorren. De schorviltbij is een zeer zeldzame broedparasiet van de schorzijdebij en komt ook voor in Saeftinghe. Een eveneens internationaal zeldzame soort die in het gebied voorkomt is de graafwesp Mimumesa sibiricina. In West-Europa leven slechts enkele geïsoleerde populaties, waarvan die in het Zeeuwse deltagebied voor zover bekend de grootste is.

Op de kaart

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: