Menu

Onderdeel van Pixfactory

Lange sluitertijd vanuit de lucht

Als je met lange sluitertijden fotografeert kun je bewegende onderwerpen, zoals stromend water, wazig maken terwijl stilstaande onderwerpen eromheen scherp blijven. Om bij daglicht met lange sluitertijden te kunnen fotograferen heb je een grijsfilter nodig en een stevig statief. Maar met een drone kan het ook.
Lange sluitertijd
Goðafoss waterval in IJsland, recht naar beneden gefotografeerd met lange sluitertijd. Op de camera van de drone is een ND64 (6 stops) grijsfilter geschroefd. F2.8, 1,6 sec. Fotograaf: Paul Oostveen

Grijsfilters voor drones

Met lange sluitertijden (belichtingen vanaf ongeveer een seconde) worden bewegende onderwerpen, zoals snelstromend water of wolken vervaagd, terwijl de rest van de foto wel scherp blijft. Dit geeft aan de foto’s vaak een dromerig of fluweelachtig effect. Om overbelichting te voorkomen is het dan wel belangrijk dat er weinig licht op de sensor valt. Als je dit overdag wilt bereiken gebruik je een zo laag mogelijke ISO en kleiner diafragma (hogere F-waarde), maar meestal is ook een grijsfilter nodig om de hoeveelheid licht verder te reduceren. Ook voor cameradrones zijn grijsfilters beschikbaar.

Lange sluitertijd
Urriðafoss in IJsland, vlak voor zonsondergang gefotografeerd met een ND64 (6 stops) grijsfilter. F2.8, 1,6 sec. Fotograaf: Paul Oostveen

Vliegend statief

Op de grond gebruik je voor lange sluitertijd opnames een stevig statief. Dat je met een drone die in de lucht hangt te schommelen ook met lange sluitertijden kunt fotograferen mag dan ook een klein wonder worden genoemd. Alle techniek werkt samen om, ondanks variabele wind en thermiek, de drone zo stabiel mogelijk op zijn positie te houden. De 3-assige gimbal waar de camera in hangt compenseert volautomatisch en realtime voor elke kleine beweging die de drone moet maken om op zijn plek te kunnen blijven. Het resultaat is een zeer stabiel beeld. Dat is niet alleen prettig voor wie met zijn drone wil filmen, maar maakt het ook mogelijk met lange sluitertijden te fotograferen. Niet voor niets worden deze drones wel eens ‘vliegend statief’ genoemd.

Voor dit beeld zijn twee opnames gemaakt op dezelfde plek, van 2 en 2,5 seconde. Deze zijn in Photoshop samengevoegd. Het resultaat is vergelijkbaar met een enkelvoudige belichting van 4,5 seconde. ND64 (6 stops) grijsfilter, F2.8, 2,0+2,5 sec. Fotograaf: Paul Oostveen

Watervallen

De meeste foto’s bij dit artikel zijn gemaakt bij verschillende watervallen in IJsland. Door de grote hoeveelheden snelstromend water lenen de watervallen zich heel goed voor dit soort fotografie. Ik heb daarbij filters gebruikt die 4 tot 6 stops licht tegenhouden. Dat is voldoende om kort voor zonsondergang (dus nog bij daglicht) sluitertijden tot enkele seconden te realiseren. Het is dan natuurlijk belangrijk om de ISO zo laag mogelijk te zetten (in mijn geval op 100 ISO) en zeker geen automatische ISO te gebruiken. Oudere drones hadden een vast diafragma (F2.8) maar sommige nieuwere modellen kun je ook diafragmeren om het licht verder te reduceren. Je kunt een lichte overbelichting toepassen om een nog iets langere sluitertijd te realiseren. Ik fotografeer altijd in RAW waardoor ook in de lichte delen meer details bewaard blijven.

Lange sluitertijd
Dubbel bevroren: Een deel van deze waterval is bevroren door sneeuw en vorst; een ander deel door de lange sluitertijd. Gefotografeerd met een ND16 (4 stops) grijsfilter, F7.1, 0,6 sec. Fotograaf: Paul Oostveen

Stil houden

Het is heel belangrijk dat je drone niet beweegt (tenzij je juist de beweging wilt gebruiken, maar dan zal de hele foto onscherp zijn). Als je je drone naar een andere positie hebt verplaatst en de joysticks loslaat, zal de drone automatisch remmen om de beweging te stoppen. Daarna stabliseren drone en gimbal zich op de nieuwe positie. Dit proces kan enkele seconden duren. Op de smartphone of tablet (waarop je het beeld dat op de sensor valt live bekijkt) zullen vooral langs de randen dan kleine bewegingen zichtbaar zijn die de hele foto onscherp maken. Daarom wacht ik na het verplaatsen van mijn drone een paar seconden tot het beeld weer stabiel is, voordat ik nieuwe foto’s ga maken. Natuurlijk is het ook belangrijk te wachten tot de belichting is voltooid voordat je je drone opnieuw gaat verplaatsen.
Overigens zullen niet alle foto’s lukken. Soms zijn de noodzakelijke bewegingen van je drone toch te groot en een deel van de foto’s zal bewogen zijn. Het is daarom een goed idee om voor de zekerheid meerdere opnamen te maken voor dezelfde foto.

Lange sluitertijd
Halfbevroren waterval in de winter, gefotografeerd met een ND16 (4 stops) grijsfilter, F7.1, 1 sec. Fotograaf: Paul Oostveen

10 stops grijsfilter

Toen ik de foto’s hierboven maakte, had ik alleen nog een 4- en 6-stops filter. Tegenwoordig is er zelfs een 10 stops filter beschikbaar (van Freewell) voor veel verschillende drones. Daarmee kun je ook midden op de dag langere sluitertijden gebruiken. De laatste foto bij deze tutorial maakte ik midden op de dag met dit 10 stops filter boven een kleine rivier in IJsland.

Lange sluitertijd
Midden op de dag gefotografeerd met een ND1000 (10 stops) grijsfilter, F2.8, 2,5 sec. Fotograaf: Paul Oostveen

2 reacties

    1. Hallo Sanne, bedankt voor je reactie. Ik fotografeer met een Phantom van DJI. De eerste drie foto’s zijn gemaakt met de Phantom 3 Professional en de volgende drie met de Phantom 4 Pro.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

2 reacties

    1. Hallo Sanne, bedankt voor je reactie. Ik fotografeer met een Phantom van DJI. De eerste drie foto’s zijn gemaakt met de Phantom 3 Professional en de volgende drie met de Phantom 4 Pro.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: