Nederland 24/7 verlicht
Verlichting is een van de meest dramatische veranderingen voor onze natuur en ons milieu. Straatverlichting, beveiligingslampen, verlichting van gebouwen en monumenten, lampen in kassen, reclameborden en zware verlichting bij sportvelden. Waar de 24 uurs economie draait, is het licht. Continue verlichting lijkt onlosmakelijk verbonden aan onze nieuwe maatschappij. En zo is in Nederland nog maar nauwelijks een plekje te vinden waar het nog donker is.
Niet nuttig en ook nog eens vervuilend!
Al dat licht kost energie, veel energie, sterker nog… heel veel energie! En veel van dat licht gaat ook nog eens verloren of wordt niet gebruikt. Onder de lantaarns langs een verlaten 80km/uur weg rijdt eens per uur een auto, verlichting van gebouwen schijnt zover omhoog dat het meeste licht verdwijnt in de ruimte, reclameborden worden nauwelijks bekeken en veel mensen vinden een donkere snelweg prettiger dan een verlichte. De 24/7 lichtvervuiling in Nederland doet een grote aanslag op onze fossiele brandstoffen en draagt voor een substantieel deel bij aan uitstoot van CO2 in de atmosfeer.
Donker van belang voor mens en natuur
Licht is niet alleen vervuilend en vaak weinig nuttig, het heeft ook nog eens een grote impact op mens en natuur. Veel mensen in 24/7 verlichte gebieden kampen met slaapproblemen omdat het lichaam te weinig melatonine aanmaakt; het lichaam raakt ontregelt. Evenzo met de dieren om ons heen. Veel dieren zijn schemer- of nachtactief en door de continue verlichting wordt hun natuurlijk gedrag verstoord. Opeens ben je ’s avonds als prooidier zichtbaar voor predatoren. Maar ook diverse vogels blijven actief en raken zelfs gedesoriënteerd. Voor natuur en mens is het noodzakelijk dat het ’s nachts weer donker is, dat we weer gewend raken aan de veranderingen van de seizoenen in licht.
Donker is ook gewoon mooi!
Naast alle impact op milieu, uitstoot en natuur heeft de lichtvervuiling ook een esthetische impact. De nacht is erg mooi, de blik op een hemel met duizenden sterren, de melkweg of zelfs af en toe het kleurrijke noorderlicht is een indrukwekkende ervaring. Mensen in stedelijke gebieden kunnen dit nauwelijks nog zien. In Nederland zijn er nog maar weinig plekken die donker genoeg zijn om de hemel écht te kunnen aanschouwen. Zonder luchtvervuiling zijn in een heldere nacht maar liefst 2500 sterren waarneembaar met het blote oog, in verstedelijkte gebieden zijn dat er op dit moment nog maar een paar.
Nacht van de Nacht – aandacht voor het donker
Samen met Platform Lichthinder hebben de Natuur- en Milieufederaties de Nacht van de Nacht in het leven geroepen. Een avond waarop zoveel mogelijk bedrijven, organisaties, gemeenten en particulieren gestimuleerd worden de buitenverlichting te doven. Op die manier wordt niet alleen een statement gemaakt om de lichtvervuiling te verminderen, maar krijgen tevens mensen de kans om weer eens echt van het donker te genieten. Op de bewuste 24 oktober zijn er in heel Nederland activiteiten die te maken hebben met nacht en duister. Van nachtwandelingen door normaal afgesloten natuur tot verhalenvertellers, van sterrenkijken bij de sterrenwacht tot concerten in het duister en lezingen of voordrachten van bekende Nederlanders, kunstenaars en wetenschappers.
Doe mee en fotografeer de nacht
Geef je op voor één van de vele activiteiten tijdens de nacht van de nacht en sta ook stil bij de impact van lichtvervuiling en het belang van het donker. Kijk hier voor een avontuur bij jou in de buurt. Of … maak gebruik van het feit dat het op veel plekken donker zal zijn en trek er met je camera op uit. Niet alleen zijn er op diverse plekken workshops nachtfotografie (zelf sta ik op het Kootwijkerzand), ook biedt een donkere nacht jou als fotograaf eindelijk mogelijkheden om bezig te gaan met sterren en hemellichamen of om te genieten van het licht van de bijna volle maan op het landschap.
Tips voor fotograferen in de nacht
De nacht biedt enorm veel mogelijkheden voor fotografie, maar helaas werken de meeste van de automatische instellingen van je camera niet meer. Daarom hierbij een paar eenvoudige tips waarmee je van start kan gaan:
- Gebruik een goed en stevig statief!
- Zet je lens of camera op manual focus (auto focus doet niets als het echt donker is).
- Scherpstellen doe je bijvoorbeeld op de maan. Met life view kun je de maan zien. Als je aan je scherpstelwiel draait zul je de maan groter en kleiner zien worden, hoe kleiner hoe scherper. Anders je scherpstelling op oneindig en een klein tikje terug.
- Zet je belichting op manual, de belichtingsmeter snapt weinig van de nacht.
- Gebruik lage diafragma waarden (dus grote opening) en begin met lange sluitertijden (10 seconden of meer).
- Gebruik hoge ISO waarden, ondanks je statief. De hoge ISO is gevoelig voor licht van de kleinste sterren.
- Om je camera stil te houden is een draadontspanner of draadloze afstandsbediening erg handig.
- Zet de ruis-reductie-lange-sluitertijden uit, die zorgt ervoor dat het maken van een foto extra lang duurt. Ruis verwijderen is ook altijd mooier in de nabewerking.
- Experimenteer vanaf hier met verschillende sluitertijden en diafragma waarden. Hoe licht of donker je de foto maakt is aan jezelf… jij bent de kunstenaar!
- Kleed je warm aan, je staat lang stil en wordt koud!
- Stop reserve accu’s in je broekzak, in je tas worden ze koud en verliezen ze hun capaciteit.
En bovenal… geniet en laat je verbazen door de schoonheid van de nacht!
Heb je een mooie foto gemaakt van de nacht? Doe mee aan de fotowedstrijd van de Nacht van de Nacht en wie weet mag je met mij mee de nacht in.
Op verzoek van de organisatie van de Nacht van de Nacht heeft de Nederlandse dichter Ingmar Hetyze het gedicht ‘Nachtfotograaf’ geschreven op basis van mijn nachtbeelden.
Doe het licht uit en kom naar de Nacht van de Nacht van 24 okt 2015 from Mattheus Bleijenberg on Vimeo.
