Menu

Onderdeel van Pixfactory

Wilgenkatjes, zacht en zoet

Pas als de wilgenkatjes er zijn, kan de lente echt beginnen. In de winter zie je ze als zachte zilverachtige donsjes aan de takken zitten, die worden vaak al katjes genoemd, maar het zijn nog maar de knoppen. Vroeg in het voorjaar gaan deze open en dan verschijnen pas de echte wilgenkatjes: de bloemen. Ze zitten boordevol stuifmeel en honingzoete nectar. Dat is een welkome en belangrijke voedselbron voor de eerste insecten die in de lente vliegen.
wilgenkatje
Een mannelijk wilgenkatje met stuifmeel. Het geel steekt mooi af tegen een blauwe achtergrond. Fotograaf: Ron Poot

Het klinkt een beetje raar om een bloem een ‘katje’ te noemen. De reden is, dat deze bloeiwijze een beetje lijkt op een kattenstaart. Bij een katje zitten er heel veel miniatuur-bloemen dicht tegen een centrale bloei-as aan, het geheel krijgt daardoor een langwerpige vorm. Je ziet dit bij wilgen, maar ook bij andere bomen en struiken zoals de zwarte els, hazelaar, berken en populieren.

In de winter vallen de wilgenkatjes al op als ze nog in knop zitten. De knopschubben zijn zacht behaard en zien er zilverachtig uit. Zo aaibaar als een huiskat.

Nog voor de bladeren verschijnen bloeit de wilg, soms al in februari. Je kunt twee soorten wilgenkatjes tegenkomen, de mannetjes en de vrouwtjes. Die komen nooit op dezelfde boom voor, wilgen leven strikt gescheiden. Tweehuizig heet dat.

Je kunt het verschil wel goed zien. De mannetjes maken stuifmeel en zijn geel. Als je ze aanraakt zijn je vingers ook geel van het stuifmeel. De vrouwtjes zijn groenachtig en hebben bloempjes met een stempel aan het uiteinde waar het stuifmeel aan kan vastkleven. Onderin de groenige bloempjes zit nectar. Uit de vrouwelijke katjes ontstaan de vruchtjes, met wit pluis dat je later in het voorjaar voorbij ziet waaien.

wilgenkatje
Wilgenkatjes in knop, met dauwdruppels. Op de achtergrond het landschap met wat zachte kleuren. Fotograaf: Ron Poot

Fototips

  • De bloeiende wilgenbomen vallen wel op in het nog kale winterse landschap. Vooral de mannelijke met gele stuifmeelkatjes. Gebruik ze in je landschapsfoto’s. Het geel contrasteert prachtig met de blauwe lucht.
  • In de winter zijn de zilvergrijze zachtharige knoppen al mooi om te fotograferen. Vooral als het wat mistig is, dan zitten de haartjes vol druppeltjes.
  • De katjes lenen zich goed voor macrofotografie. Als je met weinig scherptediepte werkt (laag f-getal) kun je mooie vervagingen en herhalingen in de achtergrond krijgen. Let wel op waar je exact scherpstelt, bijvoorbeeld op de voorste meeldraden; dat komt best nauw.
  • Let op de kleuren in de achtergrond. Geel en blauw zijn complementaire kleuren, dat werkt vaak erg mooi bij elkaar.
  • Insecten zijn dol op de nectar-rijke wilgenkatjes. Wacht geduldig tot er een hommel of een vroege vlinder langs komt.
wilgenkatje
Veel insecten zijn dol op het stuifmeel en de nectar van wilgenkatjes. Fotograaf: Ron Poot

Leefomgeving

Natte gebieden, oevers, moerassen, broekbossen.

Vindtijd

Februari-april.

Bescherming

Niet wettelijk beschermd.

Kwetsbaarheid

Algemeen op natte plaatsen.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

De schors van enkele wilgensoorten bevatten salicine. Hierin herken je de latijnse naam van de wilg, Salix. Salicine is een pijnstiller en koortsremmer. Vroeger was deze geneeskrachtige werking al bekend en kauwde men op de wilgenbast of maakte men er een drank van. Nog steeds is salicine een belangrijke basis voor pijnstillende en koortsremmende medicijnen, zoals het bekende aspirientje.

Eén reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Eén reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: