Menu

Onderdeel van Pixfactory

Spreeuwenzwermen…….. ze zijn er weer!

Als je ooit het spectaculaire verschijnsel van wervelende spreeuwenzwermen met eigen ogen hebt gezien, is er nauwelijks nog iets dat vergelijkbaar is met een dergelijke fenomeen in de natuur. De luchtshow die voor zonsondergang wordt verzorgd is zó spectaculair, dat je de eerste keer bijna niet toekomt aan fotograferen. Het overweldigt je en je weet haast niet waar je moet kijken.
Fotograaf: Hans Jansen

In Nederland zijn grote groepen spreeuwen te zien vanaf het najaar tot aan het voorjaar.

In de herfst, tijdens de vogeltrek, komen er veel spreeuwen vanuit noordelijke landen naar ons land om te overwinteren en vanaf eind februari tot half maart trekken ze geleidelijk weer terug naar de noordelijke landen. Als het meezit kiezen de spreeuwen een rustgebied, waar ze gedurende langere tijd ’s avonds terugkomen.

Zwermen groeien steeds meer aan. Fotograaf: Hans Jansen

Vorige winter was bijvoorbeeld het natuurgebied de Houtwiel nabij Veenwouden in Friesland een plek waar tienduizenden spreeuwen zich elke avond verzamelden. En als je dan het geluk hebt als fotograaf op de goede plek te staan is het helemaal top. Als ze een vast gebied hebben voor de overnachting, zie je rond een uur voor zonsondergang kleine groepjes van alle kanten komen aanvliegen. En die kleine groepjes vormen geleidelijk aan samen een steeds grotere zwerm. Om onduidelijke reden geven ze met zijn allen eerst nog een vliegshow, voordat ze opeens massaal neerstrijken op de slaapplek in bomen, struiken en het riet.

Vluchtende spreeuwen met een slechtvalk in het centrum. Fotograaf: Hans Jansen

Predatie

Ook roofvogels trekken naar die plekken om in de avond nog een spreeuw te kunnen slaan. Het schouwspel wordt echt spectaculair als de gehele zwerm met allerlei kronkelingen een sperwer of een slechtvalk probeert te misleiden. Door snelle wendingen te maken als groep is het voor een slechtvalk moeilijk om er eentje uit te kiezen. Dat “spel “ kan zo maar een half uur duren.

Fotografiekeuzes

Voor je fotografie vraagt het keuzes op welke wijze je de spreeuwenzwermen in beeld wilt brengen. Het vraagt veel experimenteren bijvoorbeeld met groothoek of telelens en vooral ook met je sluitertijd. Als je veel van de omgeving mee wilt nemen heeft een groothoekzoom de voorkeur.

Spreeuwenzwerm boven de Houtwiel in Friesland. Fotograaf: Hans Jansen

Kies je voor dynamiek en beweging, dan is een wat langere telezoom bijvoorbeeld 70-200 mm een goede keuze. Veel meer telebereik heb je eigenlijk niet nodig.

Inzoomen en spelen met de sluitertijd voor dynamiek. Fotograaf: Rob Blanken

Langere sluitertijden hebben een bijzonder effect als je wat meer ingezoomd hebt. Het is een mooi experiment en zoeken naar eigen keuzes. Als je meerdere avonden kunt vrijmaken om naar een plek toe te gaan, dan kun je voor jezelf nieuwe en andere mogelijkheden ontdekken. Werken in zwartwit heeft ook een bijzonder effect.

Vlieggedrag van spreeuwen

Onderdeel zijn van een grote groep geeft veiligheid ten opzichte van aanvallers, maar lijkt ook ingewikkeld. Er is veel wetenschappelijk onderzoek verricht naar het gedrag bij het vliegen in zo’n immense zwerm. Hoe ontstaat het en hoe kan het gaan zoals het gaat en waarom botsen ze niet? Er zijn meerdere theorieën die het proberen te verklaren. Het fenomeen spreekt in elk geval tot de verbeelding.

…..Wie heeft hier eigenlijk de leiding?…. Fotograaf: Hans Jansen

Waar kun je de spreeuwen vinden?

Op de website van Vogelbescherming staat een aantal plaatsen genoemd waar de spreeuwenzwermen in Nederland vaker worden waargenomen. Soms in natuurgebieden, maar soms ook boven de stad. Op waarneming.nl kun je ook de informatie krijgen over de actuele stand van zaken. In de gebieden rond het Lauwersmeer en rond de Veenwouden zijn in het noorden veelal plekken waar je goede kans hebt het te kunnen zien.

Tips als je in de buurt bent:

  • Het massale zwermen gebeurt doorgaans vanaf een uur voor zonsondergang.
  • Oriënteer je in welke richting de kleine groepjes vliegen naar de “meer centrale plek”.
  • Wees vroeg aanwezig en zoek vooral een plek met voldoende uitzicht en een passende achtergrond.
  • Ook “obstakels” als lichtmasten kunnen een heel mooi effect in een foto geven.
  • Bedenk dat je onder een zwerm ook “ondergepoept” kunt worden.
  • Neem ook een statief mee, want het gebeurt vaak in schemertijd.

En tot slot… geniet, want zo’n natuurverschijnsel is uniek!

 

13 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

13 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: