De aarde draait, dat is geen nieuws. ‘s Morgens staat de zon in het oosten, ‘s avonds in het westen. In werkelijkheid beweegt de zon niet, maar draait de aarde. Hetzelfde gebeurt met de sterren. Die lijken stil te staan, maar door de draaiing van de aarde verschuiven ze langzaam, om 24 uur later weer op dezelfde plek te staan.
Maak je nu een foto van sterren met een lange sluitertijd, dan zul je zien dat de sterren streepjes worden. Wil je dat niet, dan mag je met een groothoeklens niet langer dan ongeveer 20-30 seconden belichten. Maar wil je juist de draaiing van de aarde benadrukken, dan is het leuk om veel langer te belichten, een uur of zelfs meerdere uren.
Sporen
Wellicht zou je denken dat je de sluiter gewoon een uur open kunt laten staan om sterrensporen te krijgen. In principe is dat ook wel zo, maar als er omgevingslicht is, worden zowel het landschap als de lucht tussen de sterren steeds lichter. Zo licht dat het een dagopname lijkt. Bovendien krijg je ook steeds meer ruis. Een ideale oplossing is om een foto relatief kort te belichten. Je maakt vervolgens heel veel van deze opnamen achter elkaar door.
Thuisgekomen kun je al deze foto’s dan op de computer makkelijk op elkaar leggen. De software laat alleen de lichtste pixels zien; de sterren dus. Omdat ze telkens net ten opzichte van elkaar zijn verschoven krijg je strepen te zien. Met de belichting van het landschap gebeurt niets, omdat de belichting telkens gelijk is. Een bonus die je bij deze methode hebt is dat de belichting van alle foto’s wordt gemiddeld en dat dat ook gebeurt met de ruis. Die verdwijnt zo volledig.
Belichting
Het belichten van de sterren lijkt simpel. Gewoon diafragma open en zo lang mogelijk belichten. Zo werkt het niet helemaal. De sterren kunnen namelijk gemakkelijk overbelicht raken. Als je goed kijkt, zie je dat sterren allerlei kleuren hebben. Over- belicht betekent dat de sterren hun kleur verliezen. Je krijgt dan alleen nog witte of grijze banen te zien. Dat is jammer. Daarnaast krijg je steeds meer sterren te zien als je meer belicht. Dat wil je graag als je bijvoorbeeld de Melkweg fotografeert, maar bij sterrensporen niet. Het aantal sporen neemt dan ook toe, waardoor de foto te druk wordt. Belicht dus met mate.
Compositie
Vaak probeer ik de cirkels van sterrensporen vrij van landschapselementen in beeld te zetten, maar nu wilde ik de sporen juist achter een boom plaatsen. Dan is het belangrijk om te weten waar het middelpunt van de cirkels komt te liggen. Dat is de Poolster. Alle andere sterren lijken daar om heen te draaien. Als je de Poolster eenmaal hebt gevonden is het zaak deze op de juiste plek in beeld te brengen, in mijn geval dus achter de boom, precies midden tussen de twee stammen.
Eén reactie
Inspirerend en helder verhaal Paul!