Zoomen betekent niet anders dan je beeld vergroten. Inzoomen (+) is vergroten, uitzoomen (-) verkleinen. De mogelijkheden hiervoor lijken alleen maar toe te nemen. Niet alleen van objectieven die je los koopt voor spiegelreflexcamera of systeemcamera, maar ook voor compactcamera’s.
Een zoomobjectief, beter bekend als zoomlens, is de tegenhanger van een prime-objectief. De “prime” heeft een vaste brandpuntsafstand, bijvoorbeeld 50 mm of 100 mm. Een zoomlens heeft een variabel brandpuntbereik, bijvoorbeeld instelbaar van 70 mm tot 200 mm. Bij het instellen verandert de afstand van de lenzen tot de sensor, waardoor vergroting optreedt.
Een prime-objectief heeft de voorkeur voor de fijnproever. De lenzen in het objectief zijn helemaal optimaal geslepen voor één brandpuntsafstand. Je ziet dat aan meer scherpte en meer detail dan bij een vergelijkbare zoomlens. Ze zijn vaak erg lichtsterk. Ook zie je bij een primelens nauwelijks vervormingen. Een goede primelens (vooral tele) is over het algemeen behoorlijk prijzig vanwege al die krachtige eigenschappen.
Een zoomlens heeft een bereik dat behoorlijk uiteen kan lopen. Dat biedt veel extra mogelijkheden want je kunt heel makkelijk en snel de vergroting aanpassen aan de situatie zonder van lens te hoeven wisselen. Aan de uitersten van het bereik leidt dat vaak wel tot vervormingen van het beeld. Dat kan in de vorm zijn van een holle of bolle vertekening of soms een golfvormige vervorming (“moustache”).
Bij zoomen heb je onderscheid tussen optisch en digitaal zoomen. Bij optisch zoomen verschuiven de glaselementen ten opzichte van elkaar als je instelt en vergroot (verklein) je het beeld. Bij digitaal zoomen wordt eigenlijk een deel van het beeld weggesneden en het overgebleven stuk door de software vergroot weergegeven. Digitaal zoomen is dus eigenlijk niet veel anders dan croppen zoals je achteraf bij de fotobewerking doet. De kwaliteit van de foto gaat hierdoor achteruit.
Sommige compactcamera’s hebben een aanzienlijke zoom mogelijkheid, 30x, 50x zelfs 100x zoom kom je tegen. Dat lijkt verleidelijk, want een compactcamera is een stuk handzamer in het gebruik en goedkoper in de aanschaf dan een telelens. En de resultaten hoeven echt niet slecht te zijn. Houdt er wel rekening mee dat het beeld bij extreem inzoomen wel aan kwaliteit inboet vergeleken met telezoomlenzen en zeker vergeleken met dure prime-lenzen. Leuk voor een bewijsplaatje maar je wint er geen wedstrijd mee.
Nog een paar zaken om rekening mee te houden:
- hoe meer je inzoomt, hoe meer licht je nodig hebt, het licht van een klein oppervlak op grote afstand moet immers voldoende zijn voor het beeld. Het diafragma open, de sluitersnelheid omlaag en/of de ISO omhoog (belichtingsdriehoek).
- hoe meer je inzoomt, hoe sneller bewegingsonscherpte. Elke minimale trilling wordt immers ook zoveel keer uitvergroot en verstoort snel het beeld. Goede steun of statief is dan aan te raden.
Meer weten?
Wat is de kwaliteit van superzoomcamera’s?
