Werken met leegte

“Negative space” of “negatieve ruimte” kan vrij vertaald worden door “lege ruimte”. “Negative space” is de tegenhanger van “positive space” die eigenlijk staat voor het onderwerp op de foto.
Ook in de techniek van “minimalisme” en “high- en low-key” ga je een vorm van “leegte” terugvinden. Van ver wordt de kijker aangetrokken door de lege ruimte en als je nader komt gaat de volle aandacht naar het onderwerp. Nadien gaat de blik terug naar de lege ruimte en dat geeft de ogen opnieuw rust.

Moet die “lege ruimte” ook leeg zijn?

Neen, voor zover ze maar niet met de aandacht gaat lopen die bedoeld is voor het onderwerp. Je kan dus perfect een item gaan isoleren in zijn omgeving zonder dat dit een witte achtergrond of een staalblauwe lucht hoeft te zijn.
De krachtigste foto’s met een “lege ruimte” zijn wel deze waarbij die ruimte zo leeg mogelijk wordt gelaten. Die ruimte moet dan wel ongeveer ten minste net iets groter zijn dan de ruimte met het onderwerp.

Waarom is die lege ruimte belangrijk?

Beginnende fotografen leren meestal goed gevulde foto’s te maken door veel aandacht te besteden aan het onderwerp in een passende omgeving die al te vaak evenveel aandacht vraagt.
Als je gewoon bent om op die manier te fotograferen, dan kan het nodig zijn van eens een stap terug te zetten en te kijken wat je nog allemaal kunt doen met dat onderwerp en de omgeving of het gebrek eraan.
Soms zal het toevoegen van lege ruimte een gevoel van ‘schaal’ meegeven, het oog gaat dan direct naar het onderwerp waarvan zowel grootte, vorm of kleur meer in de verf worden gezet.

Uitrusting

Eigenlijk kan je dit met elke camera en waarom niet met de smartphone. In feite speelt de camera hier maar een kleine rol, nog meer dan in andere domeinen of met andere technieken komt het erop neer dat je “het” moet zien.
Wel kan een zoomlens handig zijn in het terrein, zodat je niet te veel moet “zoomen” met de voeten. Een langere brandpuntsafstand zal het object gemakkelijker isoleren dan bij een standaardlens of een groothoek. Ook lenzen met een selectieve scherpte zoals bijvoorbeeld de “Lensbaby” lenzen zullen ook sneller zorgen voor een vage omgeving rond het onderwerp.

De praktijk

Het is niet zo dat wanneer je thuis vertrekt, dat je zegt; “…en vandaag ga ik – lege ruimte – fotograferen…”. Neen, je gaat dit integreren in je fotografie en proberen eraan te denken als de gelegenheid zich voordoet.

Uit het leven gegrepen

Vanmorgen lag er een verwelkte bloem (cyclaam) op het aanrecht in de keuken, dat was blijkbaar de tussenstop tussen vaas en afvalemmer. Toch lag de verwelkte bloem daar zo rustig, mooi te liggen. Dan maar de camera erbij gehaald, een (bijna) witte achtergrond en wat foto’s gemaakt met als resultaat de foto hieronder.

Besluit

Dit is een techniek die eenvoudiger lijkt dan ze in werkelijk is, we zijn niet altijd gewoon van objecten te isoleren in een foto zonder noemenswaardige achtergrond. Hier moet het object op zich belangrijk genoeg zijn. Zoals de voorbeeldfoto’s in dit artikel aantonen, kan je best al oefenen met wat je thuis in je eigen omgeving vindt. Zoals de eerste foto in dit artikel aantoont hebben foto’s in tegenlicht de eigenschap van minder details te tonen. Dit kan ook een goed uitgangspunt zijn om het eens uit te proberen.