Wildcamera’s in de natuurfotografie

Wat is een wildcamera?

Een wildcamera bestaat uit een weersbestendige behuizing met daarin een eenvoudige camera die kan fotograferen en filmen, een trits (infrarood) LED-lichtjes voor nachtelijke verlichting, ruimte voor een boel AA-batterijen, en één of meerdere bewegingssensoren. Die laatste merken beweging op en zorgen dat de camera op het juiste moment actief wordt. In een uitgebreid menu kies je zelf of je foto of video wil opnemen, hoe veel foto’s of hoe lang de video moet zijn, en in welke kwaliteit. Over de verschillende modellen en de voor- en nadelen ervan gaan we hier niet nader in. Daarvoor kun je best contact opnemen met de producent of leverancier.

Wat alle modellen gemeenschappelijk hebben is dat de kwaliteit van de foto’s en video’s niet bepaald professioneel is. De resolutie van de sensor is beperkt, de sensor is klein en de lensjes zijn klein en eenvoudig. Verwacht dus geen prijswinnende foto’s te maken met een wildcamera. Ze zijn puur bedoeld voor monitoring en onderzoek. Hierbij maakt een betere kwaliteit en resolutie het natuurlijk wel eenvoudiger om specifieke kenmerken te ontwaren en zo bijvoorbeeld individuele dieren te kunnen onderscheiden.

Waarom gebruik je ze?

De natuurfotograaf zal de wildcamera vooral inzetten om onderzoek te doen naar het voorkomen en doen en laten van een diersoort die hij wil fotograferen. Door de camera op de juiste plek ene tijd te laten hangen krijg je een goed beeld welke diersoorten er op de gekozen plek voorkomen, hoeveel er daarvan zijn, op welke tijden ze actief zijn, en of er veel verstoring van recreanten of bijvoorbeeld jagers is. Ook kun je de wildcamera inzetten als een soort bewakingscamera om in de gaten te houden of er mensen met je waardevolle eigendommen, zoals een cameraval, vandoor gaan. In enkele volgende artikelen geef ik enkele concrete voorbeelden van hoe de wildcamera de fotograaf heeft kunnen helpen.

Hoe plaats je een wildcamera

Welke wildcamera je ook kiest en met welk doel je hem ook gaat gebruiken, een juiste plaatsing is van groot belang om de kans op waardevolle beelden zo groot mogelijk te maken. Houd ten eerste rekening met de afstand tot het verwachte onderwerp. Te ver en het dier is niet te herkennen, of de LED-lichtjes redden het in de nacht niet zo ver. Te dichtbij en in de nacht komt het dier er als een witte schim op te staan wegens te veel verlichting. Overdag speelt bewegingsonscherpte een rol en is het met alleen wat vacht in beeld lastig te herkennen wat er door je beeld liep. Een afstand van 4-10 meter is ideaal. Hang de camera aan een boom of een stok die je in de grond steekt. Plaats deze op een goeie hoogte, waarbij je rekening houdt met de te verwachten onderwerpen (romphoogte). Te laag en opkomende begroeiing belemmert de lens. Te hoog en je kijkt op je onderwerpen neer. Ergens tussen de 50 centimeter en anderhalve meter is afhankelijk van je te verwachten onderwerp prima.

De zoogdiervereniging heeft een en ander hier uitgebreider beschreven.

Aangezien de sensor beweging registreert, kies je best een plek waar alleen de dieren bewegen en de omgeving de camera niet activeert. Waaiende takken of stromend water kunnen je batterijen legen en je kaartje vullen. Weet ook dat de sensor een infrarood-sensor is en dus warmte registreert. Als je de camera tegen de opkomende of ondergaande zon plaatst, kan de opwarming door het zonlicht ook tot een boel ongewenste opnames leiden. Bovendien kan het scherpte tegenlicht zorgen voor onbruikbaar materiaal als er wel een dier langs komt. Een omgeving waar geen direct zonlicht op de sensor valt is ideaal. Eventueel maak je van karton en tape een kokertje dat je over de sensor plaats om zo diens bereik te beperken.

Zorg tenslotte voor volle batterijen en een leeg kaartje, en zorg dat de tijdsinstelling klopt. Als je wil weten vanaf hoe laat een dassenfamilie actief is in de avond, is het handig als de tijd die in beeld meeloopt wel een correcte weergave is. Anders weet je nog niks!

Voorkom verstoring

Weersta de verleiding om te vaak de camera te gaan controleren. Elk bezoekje kan verstoring opleveren, zeker in de buurt van een burcht of hol. Je geur blijft hangen. En als het gaat om dieren die onder de grond wonen, zal jouw constante geloop voor een boel trillingen en onrust zorgen. Eens per week het kaartje wisselen is voldoende. Je hebt dan ook een langere tijd waarover je monitort en kunt dus met meer zekerheid conclusies trekken over de resultaten.

Heb je leuke filmpjes en gebruik je de camera alleen voor monitoring, bewaar er dan toch een paar. Ze kunnen dienen als bewijsmateriaal voor individuele identificatie door bijvoorbeeld een lokale werkgroep. De beelden zijn ook leuk om te gebruiken in een diaserie of presentatie over je onderwerp.